Tokofobia
Zaświadczenie do cesarskiego cięcia
Tokofobia- paniczny lęk
Okres ciąży i porodu to dla kobiety czas szczególny, a przygotowanie do macierzyństwa może wywoływać uczucie niepokoju i strachu – całkowicie normalną i Naturalną reakcję. Jednak u części kobiet, ten specyficzny stan fizjologiczny lub sama myśl o zajściu w ciążę może wywoływać ekstremalny, paniczny lęk zwany tokofobią.
Silny lęk przed porodem
Większość kobiet oczekujących dziecka odczuwa lub może odczuwać – obok radości – mnóstwo innych emocji. Towarzyszące uczucie niepokoju, obawy dotyczące ciąży i porodu są całkowicie naturalną reakcją, zwłaszcza, że ciąża to czas wielkich zmian pod względem adaptacyjnym: anatomicznym, fizjologicznym i emocjonalnym.
Objawy tokofobii
Głównym objawem tokofobii jest strach przed porodem, który może rozwinąć się na skutek traumatycznych przeżyć. Zaburzenie lękowe występuje u kobiet, które w przeszłości rodziły, a wydarzenia z sali porodowej odcisnęły piętno na psychice ciężarnej (ból i dyskomfort podczas porodu, komplikacje podczas akcji porodowej, urodzenie chorego lub martwego dziecka).
Wśród Pacjentek mających traumatyczne wspomnienia z poprzednich ciąż, strach przed kolejną ciążą i porodem (zwłaszcza po komplikacji porodu naturalnego) sprzyja utrzymaniu się przeświadczenia, że przed fizycznym bólem i ryzykiem utraty zdrowia (a nawet życia) może uchronić wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę zaświadczenie do wykonania cesarskiego cięcia.
Tokofobia dotyka również kobiety, u których w przeszłości wystąpiły lub nie zostały zdiagnozowane (poprawnie) symptomy zaburzeń natury depresyjnej – zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania związanych z połogiem, które zaczynają się w ciągu pierwszych sześciu tygodni od porodu (tzw. Depresja poporodowa).
Z danych statystycznych wynika, że w ostatnich latach odnotowuje się znaczny wzrost pozapołożniczych wskazań do zabiegu cięcia cesarskiego. Jednym z powodów jest właśnie rosnąca liczba Pacjentek ze zdiagnozowaną tokofobią – w latach 2014-2018 było to ponad 26% kobiet rodzących, wśród których znajdowało się aż 75% pierworódek z tym wskazaniem.
Tokofobia to skrajny lęk przed ciążą i porodem, który może dotykać około 6-10 % kobiet. Niepewność, strach i niepokój towarzyszący kobiecie w okresie przed porodem jest jak najbardziej zrozumiały, a stan ten w szczególności dotyczy pierworódek i kobiet mających za sobą trudne doświadczenia związane okresem okołoporodowym.
Patologiczny strach towarzyszący tokofobii, obawa przed porodem, lęk przed bólem i chęć jego uniknięcia sprawiają, że coraz więcej kobiet decyduje się na cesarskie cięcie zamiast porodu waginalnego (tzw. cięcie cesarskie na żądanie). Decyzja ta argumentowana jest również subiektywnie odczuwanym, wyższym bezpieczeństwem własnym oraz dziecka, oraz niższym ryzykiem komplikacji. Lęk przed porodem to przede wszystkim strach przed bólem.
Planowany poród drogą cesarskiego cięcia zwiększa komfort psychiczny Pacjentki, u której poziom nasilonego lęku uniemożliwia normalne funkcjonowanie w trakcie ciąży (lęk przed zakończeniem ciąży bolesnym porodem naturalnym).
Z medycznego punktu widzenia, zabieg chirurgiczny polega na naruszeniu tkanek (powłok brzusznych oraz macicy) w celu wydobycia dziecka i choć tym samym zmniejsza się dolegliwości bólowe, które są przypisane porodowi siłami natury, cesarskie cięcie tak jak każda ingerencja chirurgiczna obarczona jest pewnym ryzykiem.
Tokofobia – pomoc specjalisty nadzieją dla kobiety
W wielu sytuacjach jedynym rozwiązaniem jest umożliwienie cierpiącej kobiecie urodzenia dziecka przez cesarskie cięcie. Nasi lekarze psychiatrzy wystawiają zaświadczenia o rozpoznaniu tokofobii, która jest dla ginekologa-położnika poważnym wskazaniem do skierowania ciężarnej do porodu poprzez cesarskie cięcie. Silny stres i strach mogą bowiem doprowadzić do niezamierzonego braku współpracy ciężarnej z personelem medycznym podczas porodu naturalnego. Taka sytuacja jest zaś potencjalnie niebezpieczna zarówno dla rodzącej kobiety, jak i jej dziecka.
W naszym społeczeństwie tokofobia pozostaje niestety tematem tabu. Niektórzy traktują ten problem jako „wymysł” kobiety spowodowany huśtawką hormonalną. W poważnym traktowaniu tokofobii nie pomaga brak sprecyzowanych kryteriów diagnostycznych. Z tego względu część lekarzy nie podchodzi do trudności ciężarnych z właściwym wyczuciem. Potrzeba wiele delikatności i taktu, by zrozumieć cierpienie kobiety, która pomimo pragnienia posiadania dziecka panicznie boi się porodu. Najważniejszą formą leczenia tokofobii jest psychoterapia. Zapytaj też psychiatrę o taką możliwość pomocy dla siebie.